تمدن پارسی یکی از تمدن‌هایی است که میراث عمیق، تاریخ طولانی و تأثیر عظیم بر جهان دارد. تمدن ایرانی شامل فرهنگ های متعددی از جمله باغ های ایرانی، فرش ایرانی، صنایع دستی ایرانی و ادبیات فارسی در ایران است. در این میان معروف ترین آنها ادبیات فارسی است. شعر، نگین ادب فارسی است و شاعران ستارگان درخشان آسمان شب فرهنگ ایران زمین هستند . ادبیات فارسی بازتاب میراث عمیق فرهنگ ایرانی و میراث دار تمدن پنج هزار ساله پارسی است. ادبیات فارسی شامل شعر «اوستایی» دین باستانی ایران (زرتشت) است که به عنوان کهن ترین شعر ایران شناخته می شود و همچنین شعر پارسی قرون وسطی، شعر نو فارسی، رمان و غیره ...

        اگرچه  «گزیده تاریخ ادبیات فارسی » نوشته دکتر  یو گویلی تاریخچه ای مختصر است، اما تاریخچه ای کلی از ادبیات فارسی است. از ادبیات کهن فارسی در دوران پیش از اسلام (تاریخ باستان)، ادبیات فارسی قرون وسطی در دوره اسلامی (تاریخ قرون وسطی)، ادبیات جدید ایران (تاریخ مدرن)، تا ادبیات معاصر همه را شامل می شود. تاریخ عمومی ادبیات فارسی کامل، در هم تنیده و لایه به لایه است.

      دکتر یوگویلی به مدت ده سال در ایران تحصیل کرده و در رشته ادبیات فارسی آموزش آکادمیک کاملی دیده است. وی تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشکده علوم‌انسانی  دانشگاه تهران به پایان رساند و دکترای خود را در رشته ادبیات فارسی دریافت کرد. او در فرهنگ دینی ایران بینش منحصر به فردی دارد، به ادبیات فارسی علاقه خاصی دارد و شعر فارسی را از ژرفای دل دوست دارد، می فهمد و تفسیر می کند. او اغلب می تواند تمام اشعار فارسی را با محبت بخواند و جذابیت اسرارآمیز خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.

       دکتر یو گویلی در چارچوب این کتاب مقدمه ای دارد و قبل از هر فصل نیز مروری بر شاخص ترین نویسندگان و آثار تاریخ ادبیات فارسی دارد و بر اساس پیشینه تاریخی این اثر ادبی، تفسیر محتوا، سبک ادبی، کل کتاب ترکیبی از تاریخ و نظریه است، آثار ادبی را با بحث های نظری به‌خوبی ترکیب می کند و زبان آن روان و دقیق است. متن کامل پر از تفکر فعال و منطق روشن است و خوانندگان پس از خواندن احساس می‌کنند که پر از پاداش و افکار و پرسش‌های ناتمام هستند. این نشان دهنده درک و عشق عمیق نویسنده به ادبیات فارسی است. او همچنین زیبایی، ویژگی ها و جذابیت‌های ادبیات فارسی را با زبان چینی نفیس به خوانندگان چینی معرفی می‌کند.

        این کتاب، وارث "تاریخ ادبیات فارسی" آقای جانگ هونگنیان و نتایج تحقیقات آقای یوان ونچی در مورد آیین زرتشتی باستان در ایران و همچنین تجربه پژوهشی دکتر یو گویلی در زمینه ادبیات فارسی در بیست سال گذشته است و تحقیقات خود در زمینه‌ی ادبیات فارسی را با درک عمیق شخصی خویش در آموزش زبان فارسی گنجانده است. می توان گفت با خواندن «گزیده تاریخ ادبیات فارسی» می توان به هسته ای ترین، انتقادی ترین و ارزشمندترین حوزه های فرهنگ ایرانی پی برد. از طریق این کتاب می توان به ژرفا، تاریخ طولانی و میراث پیوسته تمدن پارسی پی برد و می‌توان فهمید که چگونه فرهنگ ایرانی، نیروانای ققنوس را در تبادلات و یادگیری متقابل تمدن‌ها در میان اقوام مختلف تکمیل کرد، تولد دوباره خود را از خاکستر رقم زد و چگونه می‌توان فرهنگ ملی منحصربه‌فردی را ساخت.

    کتاب صحافی زیبا و صفحه آرایی مناسبی دارد. نویسنده اشارات بسیار غنی به زبان و ادبیات فارسی را فهرست کرده است. می‌توان گفت که این کتاب با مهارت‌های عمیق آکادمیک، اندیشه‌ورزی و تلاش‌های پرزحمت شکل گرفته است.

*دکتر جی کی یون

مدیر مرکز مطالعات ایران- دانشگاه جنوب غرب

نایب رئیس انجمن خاورمیانه

۱۳آپریل ۲۰۲۴